Cuộc sống vốn dĩ khó khăn, bất kì ai trong chúng ta cũng ít nhất một lần trải qua những nghịch cảnh, những khó khăn này có thể đến từ những xung đột nội tâm bên trong, có những nghịch cảnh xuất phát từ những hoàn cảnh bất lợi bên ngoài. Những điều ấy có thể khiến một người rơi vào trạng thái tuyệt vọng, đường cùng. Nhưng tại sao chỉ một nhóm nhỏ lựa chọn tự sát trong khi đa phần những người còn lại thì không?
Xét về mức độ khó khăn của những trải nghiệm, không ai có thể nói rằng mình cực khổ hơn người khác vì những trải nghiệm mang tính cá nhân, mang tính chủ thể (subjectivity). Người trưởng thành thường nói rằng, họ khổ hơn những trẻ nhỏ vì họ phải vần vũ trong những vòng cơm áo gạo tiền. Tuy nhiên, có một sự thật rõ ràng rằng có rất nhiều trẻ vị thành niên sinh ra trong những gia đình có điều kiện, đầy đủ, những điều người bình thường coi là “sung sướng”, những trẻ ấy lại lựa chọn tự sát. Không ai hiểu tại sao chúng tự sát, chỉ biết rằng một ngày nọ, một người bạn bỏ rơi không chơi với một bạn nhỏ ấy nữa và bạn ấy chọn nhảy từ trên tầng cao xuống.
Có một lý thuyết phân tâm học cho rằng, những người có xu hướng tự sát thường có thời thơ ấu là một đứa trẻ không được mong muốn, tức vì một lý do nào đó, bố mẹ phủ nhận sự sinh ra của đứa trẻ. Có những đứa con được chờ đợi để sinh ra, cả gia đình dòng họ mong ngóng, cũng có những đứa trẻ là sản phẩm của sai lầm từ bố mẹ chúng. Rồi có những đứa trẻ là sự thất vọng của cha mẹ khi không đạt được như kì vọng của cha mẹ chúng.
Có những nguyên nhân dẫn tới tự sát do cá nhân có những vấn đề về bệnh lý tâm lý. Những người có tiền sử loạn thần (tâm thần phân liệt, hoang tưởng, ảo giác…), những người có vấn đề tâm căn (neurosis) bao gồm trầm cảm, lo âu, rối loạn stress, rối loạn cảm xúc lưỡng cực… cũng có nguy cơ tự sát rất cao.
Một số cá nhân lựa chọn tự sát trong khi họ có thể tự do lựa chọn và không hề có vấn đề bệnh lý tinh thần. Có những vị chân sư đắc đạo khi họ cảm thấy đã vượt ngoài vòng sống chết rồi, họ có thể lựa chọn con đường kết thúc vòng luân hồi để thoát khổ. Có những vị thánh tử đạo của Kito giáo, khi họ đứng trước lựa chọn bỏ đạo hoặc chết, họ đã lựa chọn chết vì đạo. Có những phần tử cực đoan Hồi Giáo sẵn sàng đánh bom liều chết vì lý tưởng của mình.
Có những cái chết vì nghịch cảnh, bệnh lý, lý tưởng…nhưng không thể không xét đến những căn nguyên bên trong. Cuộc tự sát nào cũng có một câu chuyện rất dài…